Saudi Arabia ઈઝરાયલને માન્યતા આપશે? પ્રિન્સ સલમાને પેલેસ્ટાઈનથી દૂરી લઈ નેતન્યાહુની અબ્રાહમ ડીલ
Saudi Arabia: ઈઝરાયેલના રાષ્ટ્રપતિ બેન્જામિન નેતન્યાહુએ આશા વ્યક્ત કરી છે કે ઈઝરાયેલ અને આરબ દેશો સાથે સાઉદી અરેબિયાના સંબંધો અબ્રાહમ સમજૂતી હેઠળ સામાન્ય થઈ જશે. નેતન્યાહુએ સોમવારે (23 ડિસેમ્બર) ઇઝરાયેલની સંસદમાં આપેલા ભાષણમાં જણાવ્યું હતું કે સાઉદી અરેબિયા સાથેના કરાર સહિત અબ્રાહમ સમજૂતી સંબંધિત વધુ સમજૂતીઓની અપેક્ષા છે. તેમણે સંકેત આપ્યો હતો કે પેલેસ્ટાઈનનો મુદ્દો સાઉદી અરેબિયા સાથેના કરારથી અલગ થઈ શકે છે.
નેતન્યાહુના મતે ઈઝરાયેલ અને આરબ દેશો વચ્ચેના સંબંધોને સામાન્ય બનાવવાની પ્રક્રિયા પેલેસ્ટાઈન મુદ્દાના ઉકેલ પહેલા થઈ શકે છે. “અમે ચાર ઐતિહાસિક શાંતિ કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે, જેમાં અબ્રાહમ એકોર્ડ્સનો સમાવેશ થાય છે, અને મને વિશ્વાસ છે કે ત્યાં વધુ હશે,” તેમણે કહ્યું. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે આરબ દેશોનું વલણ બદલાઈ ગયું છે અને પેલેસ્ટાઈનનો મુદ્દો એટલો મુશ્કેલ નથી જેટલો પહેલા હતો. નેતન્યાહુએ ઇઝરાયેલની તાજેતરની લશ્કરી સફળતાને આ પરિવર્તનનું મુખ્ય કારણ ગણાવ્યું, ખાસ કરીને સંઘર્ષમાં ઇઝરાયેલની સફળતાથી આરબ દેશો સાથેના સંબંધો મજબૂત થયા છે.
દરમિયાન પેલેસ્ટાઈન મુદ્દે સાઉદી અરેબિયાનું વલણ પહેલા જેવું કડક રહ્યું નથી. ઑક્ટોબર 7 ના રોજ ગાઝા પટ્ટીમાં ઇઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધની શરૂઆત બાદ, સાઉદી અરેબિયાએ સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યની રચના અને ગાઝામાં યુદ્ધનો અંત ન આવે ત્યાં સુધી તે ઇઝરાયેલ સાથેના સંબંધોને સામાન્ય બનાવવા તરફ આગળ વધશે નહીં. પરંતુ તાજેતરમાં એવા અહેવાલો આવ્યા છે કે સાઉદી અરેબિયાએ પોતાનું વલણ હળવું કર્યું છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સાઉદી અરેબિયા પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યને સંપૂર્ણ માન્યતા આપવાને બદલે પ્રતીકાત્મક પ્રતિબદ્ધતા સ્વીકારી શકે છે, જે સાઉદી અરેબિયાને બતાવવાની તક આપશે કે તે પેલેસ્ટિનિયનો માટે પોતાનું સમર્થન છોડી રહ્યું નથી.
સાઉદી ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાન માટે પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યની માન્યતા એ મહત્વનો મુદ્દો નથી. તેમનો મુખ્ય હેતુ ઊંડો રાજકીય અને ધાર્મિક સમર્થન મેળવવાનો છે. આ રીતે, તેઓ તેમના દેશવાસીઓને બતાવવા માંગે છે કે ઇઝરાયેલ પેલેસ્ટાઇનને એક સ્વતંત્ર રાજ્ય તરીકે માન્યતા આપે છે, ભલે ઇઝરાયેલ પેલેસ્ટાઇન રાજ્યને વાસ્તવિક માન્યતા આપવાનું ટાળતું હોય.
આ ફેરફાર બાદ ઈઝરાયેલ અને સાઉદી અરેબિયા વચ્ચેના સંબંધો સામાન્ય થવાની શક્યતાઓ વધી રહી છે. બેન્જામિન નેતન્યાહુ માટે આ સ્થિતિનો ફાયદો ઉઠાવવાની મોટી તક ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ બન્યા બાદ આવશે, કારણ કે ટ્રમ્પ ઈઝરાયેલ અને આરબ દેશો વચ્ચેના સંબંધોને સામાન્ય બનાવવાનું કામ કરી ચૂક્યા છે.
દરમિયાન, સાઉદી અરેબિયા સાથેના સંબંધો પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યની સંપૂર્ણ પ્રતિબદ્ધતાના બદલે અર્ધ-પ્રતિબદ્ધતા તરફ આગળ વધી રહ્યા હોવાનું જણાય છે. આ કરાર ઇઝરાયેલ અને સાઉદી અરેબિયા વચ્ચેના સંબંધોને નવું જીવન આપી શકે છે, બંને દેશો વચ્ચે સહકાર અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થિરતાના નવા રસ્તાઓ ખોલી શકે છે.