Syria HTS: ટ્રમ્પ અને નેતન્યાહૂ વચ્ચે કરાર, HTS પરનો પ્રતિબંધ હટાવવાને મંજૂરી
Syria HTS: અમેરિકાના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના વહીવટીતંત્ર દ્વારા સિરીયાની ઉપજાતીય ઇસ્લામિક સંગઠન ‘હયાત તહરિર અલ-શામ’ (HTS) ને વિદેશી આતંકવાદી સંગઠનો (FTO) ની યાદીમાંથી દૂર કરવામાં આવ્યું છે. ટ્રમ્પના આ નિર્ણયો દરમિયાન ઇઝરાયલી વડા પ્રધાન બિન્યામિન નેતન્યાહૂ અમેરિકાના પ્રવાસે હતા, જેને કારણે આ નિર્ણયને ખાસ મહત્વ આપવામાં આવી રહ્યું છે.
કેવી રીતે થયો નિર્ણય?
યુ.એસ. સરકારના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, 13 મેના રોજ ટ્રમ્પ દ્વારા મધ્ય પૂર્વના પ્રવાસ દરમિયાન આપેલા વચન અનુસાર, HTS પર લગાવવામાં આવેલા પ્રતિબંધો હટાવવાનું નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ નિર્ણય 8 જુલાઈથી અમલમાં આવશે.
અલ-નુસરા ફ્રન્ટ, જે પહેલાં અલ-કાયદાની સીરિયાની શાખા હતી, તેને વર્ષ 2016માં પુનઃનામ આપી ‘હયાત તહરિર અલ-શામ’ બનાવવામાં આવ્યું હતું. સંગઠન દાવા કરે છે કે તે હવે અલ-કાયદાથી અલગ છે અને સ્થાનિક લડાઇઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
શા માટે લેવાયો નિર્ણય?
અમેરિકન સેનેટર માર્કો રુબિયોએ નિવેદનમાં કહ્યું હતું, “આ નિર્ણય સીરિયાની વચગાળાની સરકાર દ્વારા HTS ને વિખેરી નાખવાના પગલાં અને આતંકવાદ સામેની પ્રતિબદ્ધતાના આધારે લેવાયો છે.” તેમણે ઉમેર્યું કે, “ટ્રમ્પ એક શાંતિપૂર્ણ અને સ્થિર સીરિયાની દિશામાં આગળ વધી રહ્યાં છે.”
નેતન્યાહૂની પ્રતિક્રિયા અને ભૂમિકા
નેતન્યાહૂએ ટ્રમ્પના નિર્ણયને આવકારતા કહ્યું કે આ બદલાવથી મધ્ય પૂર્વમાં સ્થિરતા અને સુરક્ષાની નવી તકો ઊભી થશે. તેમણે ટ્રમ્પની પ્રશંસા કરતા કહ્યું કે, “દમાસ્કસમાં નવી સરકાર સાથે સંવાદ સ્થાપિત કરવો એક સામૂહિક શાંતિ માટેનું પગલું છે.”
વિશ્લેષણકારો શું કહે છે?
જ્યાં અમુક રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા નિષ્ણાતો આ નિર્ણયને ઝૂકી પડેલો માની રહ્યા છે, ત્યાં બીજાઓ માને છે કે HTS સાથે દુરિયા ખોલવાથી સીરિયાની આંતરિક સ્થિતિ વધુ સંતુલિત બની શકે છે અને ઈરાન જેવી બાહ્ય શક્તિઓના દખલમાં ઘટાડો થઈ શકે છે.
અમેરિકાના આ નિર્ણયથી સીરિયાની ભૂમિતિમાં નવો ધોરણ ઊભો થઈ શકે છે. હયાત તહરિર અલ-શામના ભૂતકાળના આતંકવાદી જોડાણો છતાં, તેનો આત્મવિશ્વાસી દાવો કે તે હવે માત્ર સ્થાનિક લડત સાથે સંકળાયેલો છે – તેવા દાવાઓને આંતરરાષ્ટ્રીય સમાજ કેટલો વિશ્વાસ આપે છે એ આગામી સમયમાં જ ખુલશે.
