India GDP Growth
Raghuram Rajan: રઘુરામ રાજને કહ્યું કે, મોટી સંખ્યામાં યુવાનો લેબર માર્કેટમાં આવી રહ્યા છે. જો આપણે તેમને રોજગાર આપવામાં સફળ થઈશું તો જ ભારત ઝડપી આર્થિક વિકાસ કરી શકશે.
India Unemployement Crisis: ભારતીય રિઝર્વ બેંકના ભૂતપૂર્વ ગવર્નર રઘુરામ રાજને કહ્યું છે કે G-20 દેશોમાં ભારતની અર્થવ્યવસ્થા સૌથી ઝડપી ગતિએ વધી રહી હોવા છતાં, તે હજુ પણ ગરીબ દેશ છે. રાજને કહ્યું કે, ભારતમાં સંખ્યાઓમાં ડિવિડન્ડ છે. લેબર માર્કેટમાં મોટી સંખ્યામાં યુવાનો આવી રહ્યા છે. જો આપણે તેમને રોજગાર આપવામાં સફળ થઈશું તો જ ભારત વધુ ઝડપી ગતિએ આર્થિક વિકાસ કરી શકશે.
અમેરિકન ન્યૂઝ ચેનલ સીએનએનને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં રઘુરામ રાજને કહ્યું કે, ભારત ગ્રેટ બ્રિટનને પાછળ છોડીને વિશ્વની પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની ગઈ છે અને ટૂંક સમયમાં જાપાન અને જર્મનીને પાછળ છોડીને ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે. રઘુરામ રાજને કહ્યું, પરંતુ મોટો પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે શું ભારત વૃદ્ધ દેશ બનતા પહેલા ભારતીયો અમીર બની જાય છે કે નહીં? રાજને કહ્યું કે 2047-2050 સુધીમાં ભારતની વસ્તીનો મોટો હિસ્સો વૃદ્ધ બની ગયો હશે, તેથી જ્યાં સુધી ભારત 6 અથવા 6.5 ટકાના દરે આર્થિક વિકાસ કરવાનું ચાલુ રાખશે ત્યાં સુધી ભારત સમૃદ્ધ દેશ બની શકશે નહીં. એક મોટો પ્રશ્ન ઉઠાવતા તેમણે કહ્યું કે, ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને લઈને સરકાર દ્વારા લાવવામાં આવેલા તાજેતરના રિપોર્ટમાં બેરોજગારી શબ્દનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી. જ્યારે આ સૌથી મોટો મુદ્દો છે.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની આગેવાની હેઠળની સરકારને સરમુખત્યારશાહી સરકાર ગણાવતા રઘુરામ રાજને જણાવ્યું હતું કે, આવી સરકારો ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ મોરચે સફળ થાય છે કારણ કે તેઓ પર્યાવરણ જેવા મુદ્દાઓ પર ઝડપથી મંજૂરી મેળવવામાં સક્ષમ હોય છે. લઘુમતીઓના મુદ્દે રઘુરામ રાજને કહ્યું કે, જો કોઈ પણ સરકાર તેની મોટી વસ્તી સાથે બીજા વર્ગના નાગરિકો જેવો વ્યવહાર કરશે તો તે દેશ ક્યારેય સફળ નહીં થાય.
હકીકતમાં, દેશમાં બેરોજગારીનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે તાજેતરમાં જ ઈન્ટરનેશનલ લેબર ઓર્ગેનાઈઝેશન (આઈએલઓ) એ ઈન્ડિયા એમ્પ્લોયમેન્ટ રિપોર્ટ 2024ના નામથી પોતાનો રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે, જેમાં યુવાનોમાં રોજગારની સ્થિતિને લઈને એક ડેટા બહાર પાડવામાં આવ્યો છે. દેશે કર્યું છે. ILOએ ભારતમાં બેરોજગારીની આ સ્થિતિને ખૂબ જ ગંભીર ગણાવી છે. ILOના રિપોર્ટ અનુસાર સારી ગુણવત્તાની રોજગારીની તકોના અભાવે ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવનારા યુવાનોમાં બેરોજગારીનો દર ઘણો ઊંચો છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે દેશમાં 83 ટકા યુવા કાર્યબળ બેરોજગાર છે. આ અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે કુલ બેરોજગાર યુવાનોમાં માધ્યમિક અથવા ઉચ્ચ માધ્યમિક શિક્ષણ મેળવનારા યુવાનોની સંખ્યા, જે 2000માં 35.2 ટકા હતી, તે 2022માં લગભગ બમણી થઈને 65.7 ટકા થઈ ગઈ છે.
