US News: અમેરિકામાં H5N1 વાયરસનો વધતો જતો પ્રકોપ, મનુષ્યો અને પ્રાણીઓ બંને માટે ખતરો
US News: અમેરિકામાં H5N1 એવિયન ઈન્ફલ્યુએન્ઝા વાયરસના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. પક્ષીઓથી શરૂ કરીને, આ વાયરસ હવે પશુઓ અને માણસોમાં ફેલાઈ ગયો છે, જેના કારણે સંભવિત રોગચાળાનું જોખમ વધી ગયું છે. વૈજ્ઞાનિકો અને વૈશ્વિક આરોગ્ય સંસ્થાઓ આ અંગે ગંભીર ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે.
H5N1 વાયરસ શું છે?
H5N1 એ એવિયન ઈન્ફલ્યુએન્ઝા વાયરસનો એક પ્રકાર છે જેને સામાન્ય રીતે બર્ડ ફ્લૂ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તે મુખ્યત્વે પક્ષીઓને ચેપ લગાડે છે, પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં વાયરસે સરહદો ઓળંગી છે અને અન્ય પ્રાણીઓ અને માણસોને પણ ચેપ લગાડવાનું શરૂ કર્યું છે.
અમેરિકામાં વધતા કેસ
2025 માં, અમેરિકાના ઘણા રાજ્યોમાં આ વાયરસની પુષ્ટિ થઈ છે. અત્યાર સુધીમાં, 995 થી વધુ દૂધાળા ગાયના ટોળા અને ઓછામાં ઓછા 70 માણસોમાં H5N1 ચેપની પુષ્ટિ થઈ છે. મરઘાં ફાર્મ ઉપરાંત, ડેરી ફાર્મ પણ હવે આ વાયરસના કેન્દ્રો બની રહ્યા છે.
વાયરસ કેવી રીતે ફેલાય છે?
H5N1 વાયરસ ચેપગ્રસ્ત પક્ષીઓના મળ, લાળ, પીંછા અથવા શરીરના અન્ય સ્ત્રાવના સંપર્ક દ્વારા ફેલાય છે. તે ઓછું રાંધેલું અથવા ચેપગ્રસ્ત માંસ અને ઈંડા ખાવાથી પણ ફેલાઈ શકે છે. નવા કેસોમાં, વાયરસ હવે પશુઓ દ્વારા મનુષ્યો સુધી પહોંચી રહ્યો છે, જે તેના સંક્રમણની સાંકળને વધુ ખતરનાક બનાવે છે.
વૈશ્વિક ચેતવણી અને કાર્યવાહી જરૂરી છે
ગ્લોબલ વાયરસ નેટવર્ક (GVN) એ 40 થી વધુ દેશોના નિષ્ણાતો સાથે મળીને સરકારોને તાત્કાલિક પગલાં લેવા હાકલ કરી છે. લેન્સેટના અહેવાલમાં તેને સંભવિત રોગચાળો જાહેર કરવાની ચેતવણી આપવામાં આવી છે.
લક્ષણો શું છે?
ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિમાં નીચેના લક્ષણો જોવા મળી શકે છે:
- તીવ્ર તાવ
- ગળામાં દુખાવો
- ખાંસી અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
- શરીરનો દુખાવો
- ગંભીર કિસ્સાઓમાં ન્યુમોનિયા
નિવારક પગલાં
- ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓથી દૂર રહો
- ઈંડા અને માંસને સારી રીતે રાંધ્યા પછી જ ખાઓ.
- ખેતરમાં કામ કરતી વખતે માસ્ક અને મોજા પહેરો.
- જો તમને કોઈ અસામાન્ય લક્ષણો દેખાય તો તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો
- આરોગ્ય એજન્સીઓ દ્વારા જારી કરાયેલ માર્ગદર્શિકાનું પાલન કરો
ઇતિહાસ: H5N1 ક્યાંથી આવ્યો?
H5N1 વાયરસ સૌપ્રથમ 1996 માં ચીનમાં હંસમાં ઓળખાયો હતો. આ પછી તે ચિકન અને પછી માણસોમાં ફેલાયો. જોકે આ વાયરસ મનુષ્યોમાં સરળતાથી ફેલાતો નથી, એકવાર ચેપ લાગ્યા પછી, તેનો મૃત્યુદર ઊંચો છે.
H5N1 વાયરસનો વર્તમાન ફેલાવો જાહેર આરોગ્ય માટે એક ગંભીર પડકાર બની ગયો છે. અમેરિકા સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં આ અંગે એલર્ટ જારી કરવામાં આવી રહ્યું છે. હાલમાં આનાથી બચવા માટે નિવારણ અને જાગૃતિ સૌથી અસરકારક રીતો છે.
